Πέμπτη 9 Ιουλίου 2015

Και οι κεντρικές τράπεζες έχουν όρια

MIKE DOLAN / REUTERS

 Το «ό,τι και εάν χρειαστεί»  που είχε δηλώσει ο Μάριο Ντράγκι ίσως να μην είναι αρκετό  για να προστατευθεί  η ακεραιότητα  της Ευρωζώνης.
Το «ό,τι και εάν χρειαστεί» που είχε δηλώσει ο Μάριο Ντράγκι ίσως να μην είναι αρκετό για να προστατευθεί η ακεραιότητα της Ευρωζώνης.

Το δράμα που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα και η μεγάλη πτώση των χρηματιστηρίων στην Κίνα είναι αρκετά για να επαναφέρουν στην πραγματικότητα εκείνους που θεωρούν πως οι κεντρικές τράπεζες έχουν τη λύση για όλα τα προβλήματα. Η δέσμευση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι, το 2012 ότι θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να σωθεί το ευρώ, απεικονίζει με τον καλύτερο τρόπο τον δυναμικό και συνειδητοποιημένο ακτιβισμό των κεντρικών τραπεζών. Αυτός ο ακτιβισμός θωράκισε τις διεθνείς αγορές από τότε που κατέρρευσαν οι τράπεζες προ οκταετίας. Από τις ΗΠΑ μέχρι την Ευρώπη και την Ασία, οι χρηματοοικονομικές αγορές βρίσκονται υπό την προστασία μιας ανεξάντλητης, σχεδόν, ισχύος των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες εκτύπωσαν χρήμα για να καταπολεμήσουν τις συστημικές κρίσεις και τον αποπληθωρισμό.

Οσο, όμως, και εάν διατηρεί κάποιος την πεποίθηση ότι οι κεντρικές τράπεζες θα κάνουν ό,τι χρειαστεί για να σώσουν το ευρώ, να αναχαιτίσουν την ύφεση σε μια οικονομία, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας ή να προστατεύσουν τις αγορές από ελεύθερη πτώση - δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι επαρκούν οι ενέργειές τους.

Πολύ απλά ο κ. Ντράγκι ζήτησε την εμπιστοσύνη του κόσμου προ τριετίας για να σώσει το ευρώ, αλλά προσέθεσε «στα όρια του καταστατικού» της ευρωτράπεζας, μια τοποθέτηση που προκαλεί εύλογα ερωτήματα εάν λάβει κανείς υπόψη τα τελευταία γεγονότα στην Αθήνα. Oπότε η προοπτική να ηγηθεί ή ακόμη και να επιταχύνει η ΕΚΤ την έξοδο ενός κράτους-μέλους από την Ευρωζώνη για πρώτη φορά στην ιστορία της μιας υποτίθεται αδιάσπαστης νομισματικής ένωσης θα οδηγήσει στη σκέψη πως υπάρχουν, τελικά, όρια στις δυνατότητες των κεντρικών τραπεζών.

Βέβαια, η ΕΚΤ δεν επιθυμεί την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Αλλά το «ό,τι και εάν χρειαστεί» ίσως να μην είναι αρκετό για να προστατευθεί η ακεραιότητα της Ευρωζώνης. Οσο η ελληνική κυβέρνηση συγκρούεται με τους πιστωτές της, η κεντρική τράπεζα δεν μπορεί να κάνει μαγικά και να παρέχει νομισματική στήριξη χωρίς να παραβιάσει τους δικούς της κανόνες. Τα προβλήματα που μπορεί να ανακύψουν από ένα Grexit δεν περιορίζονται μόνον στον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Ελλοχεύει, επίσης, πολιτικός κίνδυνος της μετάδοσης της κρίσης στους υπόλοιπους ψηφοφόρους του ευρώ που έχουν, επίσης, εξαντληθεί από τις πολιτικές λιτότητας των τελευταίων ετών. Και αυτός ο κίνδυνος ξεπερνά τις αρμοδιότητες της ΕΚΤ.

Σε μια άλλη γωνία της υφηλίου παρουσιάζεται μια ακόμη μεγάλη δοκιμασία για τις κεντρικές τράπεζες. Τίθεται νέα πρόκληση στη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας, δηλαδή την κεντρική τράπεζα της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου. Μέσα σε τρεις μόνον ημέρες έχουν εξανεμιστεί 3 τρισ. δολάρια ή το 30% της αξίας των χρηματιστηρίων της Κίνας. Μέχρι πρότινος ήταν ευρέως αναγνωρισμένες οι δυνατότητές της να διαχειρίζεται τις χρηματιστηριακές αγορές της χώρας, αποτρέποντας μοιραίες ίσως εξελίξεις.

Αυτή τη φορά, όμως, η αιφνίδια και ραγδαία πτώση των αγορών δεν αναχαιτίστηκε ούτε με τη μείωση των επιτοκίων ή των κριτηρίων για τα αποθέματα κεφαλαίων των τραπεζών στα τέλη Ιουνίου, ούτε με την ένεση ρευστότητας που πραγματοποιήθηκε από τους παίκτες του χρηματοπιστωτικού κλάδου μέσα στο Σαββατοκύριακο.

Στις 28 Ιουνίου, η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών προειδοποίησε ότι η μείωση της εμβέλειας των κεντρικών τραπεζών στον έλεγχο του χρηματοπιστωτικού συστήματος -δεδομένου ότι δεν διαθέτουν άλλα όπλα για να καταπολεμήσουν μια νέα κρίση των αγορών- είναι μια από τις πλέον ανησυχητικές απειλές σε παγκόσμια κλίμακα. Εάν η Κίνα ή μια Ευρωζώνη χωρίς την Ελλάδα οδηγήσουν σε νέα χρηματοπιστωτική κρίση, τότε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η Τράπεζα της Αγγλίας δεν θα έχουν τη δυνατότητα να πατήσουν το κουμπί της επανεκκίνησης με τα επιτόκια στο μηδέν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου